Ödeme Sistemlerine İlişkin Temel Bilgiler

2007 yılından bu yana edindiğimiz tecrübelerle, 6. nesil ve ‘best-practice’ler bütünü olarak tasarladığımız Craftgate ürününe ait bloğumuzun ilk makalesine hoşgeldiniz.

Türkiye’de ödeme sistemleri denilince, 2011 yılı öncesi akla genel olarak kartlı ödeme sistemleri gelirken, günümüzde; alternatif ödeme yöntemlerinin, altyapı sağlayıcıların, online ve mobil cüzdanların yaygınlaşmasıyla birlikte, ödeme sistemleri daha geniş bir perspektif olarak algılanıyor. Hal böyleyken ödeme sistemlerine nereden başlamak gerektiğini karıştırabilir, tanımlar arasında kaybolabilirsiniz.

Ödeme Sistemi Nedir?

Öncelikle, ödeme sistemi denildiğinde anlaşılması gereken, online veya offline (fiziksel) ödeme alan mağazaların (üye işyerlerinin), ödemeyi kabul edebilmek için kullandığı araçlar ve yazılımlar bütünü anlaşılmalıdır. Fiziksel dünyada bu, daha çok fiziksel POS cihazı, yazar kasa POS veya mobil POS olabilirken, dijital dünyada banka Sanal POS’ları, ödeme ve e-para kuruluşları üzerinden ödeme tahsil etmeye yarayan yazılımlar olur. Özellikle online ödeme alacak üye işyerlerinin karşısına parayı tahsil edip kendilerine verecek (processing) iki alternatif çıkar.

Üye işyeri bankalardan Sanal POS’lar alabilir
ve/veya ödeme ve e-para kuruluşları ile anlaşabilir.

Genelde, üye işyerleri ilk aşamada ödeme ve e-para kuruluşları ile ödeme almaya başlarken; ödeme hacimleri ve ciroları arttıkça, birçok bankadan sanal POS’lar da alıp, hem maliyetlerini düşürürler hem de bankaların sunduğu 360 derece katma değerli servislerden yararlanırlar. Tam bu noktada Craftgate ile işletmeniz tüm bankaların Sanal POS’larını, birçok ödeme ve e-para kuruluşunu tek merkezden kolayca yönetirken, işinizi büyütmeye odaklanacak vakti kazanırsınız.

Dilerseniz şimdi de zihninizi netleştirecek, size başlangıç noktası olacak ödeme sistemlerine ait temel bilgileri ve tanımları da beraber inceleyelim:

Kart Kuruluşları (Card Associations)

Visa, MasterCard, American Express, Troy, Discover, Diner’s Club ve JCB

Kartı düzenleyen ve ödeme işlemini gerçekleştiren bankaların oluşturduğu ağ olarak nitelendirilebilir. Türkiye’de daha çok Visa, MasterCard, American Express ve Troy kartlarını görebilirisiniz.

Kart Grubu (Card Group)

Kredi Kartı (Credit Card)

Taksit ve puan kazandırma özelliği olan, ödemelerinizi aylık taksitlerle yapabileceğiniz, belirli limitler çerçevesinde kredi sağlayan kartlardır.

Banka Kartı (Debit Card)

ATM kartı olarak da bilinir, bankadaki hesabınıza ait kartlardır. Hesabınızda para bulunduğu müddetçe offline ve online alışveriş yapabilirsiniz. Bu kartlar ile taksitli işlem yapılamaz. Dolayısıyla, peşin ve çoğunlukla 3D Secure ödeme (online) yapılmak zorundadır.

Ön-ödemeli Kart (Prepaid Card)

Bu kartların genel olarak arkasında banka hesabı bulunmaz. Para yükledikçe, yüklediğiniz meblağ kadar offline ve online alışveriş yapabilirsiniz. Bu kartlar da banka kartları gibi taksit imkanı sunamaz ve bu kartlarla 3D Secure ödeme (online) yapılmak zorundadır.

Kart Ailesi / Kart Markası (Card Family / Card Brand)

Bonus, Axess, World, Maximum, Advantage, CardFinans, Paraf, BankKart, Sağlam Kart vb.

Bankaların Visa, MasterCard, American Express, Troy gibi kart kuruluşlarıyla anlaşmalı olarak çıkardıkları ve çeşitli özellikler sunan kartlara verdikleri grup isimleridir. Örneğin Garanti BBVA Bankasının sunduğu kredi ve banka kartları ailesinden bir tanesi Bonus iken; Akbank Axess, İş Bankası Maximum gibi kart aileleriyle hizmet verir.

Kart Üzerindeki Bilgiler ve Öğeler

Kart Sahibinin Adı Soyadı (Cardholder Name)

Örnek: Taylan Kaymakcı

Kart Numarası (Card Number)

Örnek: 5127 5400 0000 0002 (16 hane, Visa ve MasterCard) veya 3744 270000 00003 (15 hane American Express) Not: Kart numarası 15 veya 16 hane olup Luhn algoritmasına göre üretilir.

Son Kullanma Tarihi = SKT (Valid Thru = Expire Year & Month)

Örnek: 07/15

Güvenlik Kodu (CVC2 = CVV2)

Örnek: 936 (kartın arkasındaki 3 hane, Visa, MasterCard ve Troy) veya 7591 (kartın önyüzündeki 4 hane, American Express)

Kart Kuruluşu Logosu (Card Association Logo)

Kartı düzenleyen kuruluşa ait logo: Visa, MasterCard, American Express, Troy, Discover, Diner’s Club veya JCB.

Kartı Düzenleyen Banka ve Logosu (Issuer Bank & Logo)

Kartı düzenleyen bankanın ismi ve/veya bu bankaya ait logo.

Kart Ailesi / Kart Markası (Card Family / Card Brand)

Kartı düzenleyen bankanın düzenlediği karta ait aile: Bonus, Wings, World, Maximum, Axess, CardFinans, Advantage, Paraf, BankKart, Sağlam Kart vb.

Çip (Chip)

31 Mart 2006 tarihinde başlatılan Chip & PIN uygulaması ile, 1 Temmuz 2007 tarihinden itibaren kart ile yapılan offline alışverişlerde şifre kullanımı zorunlu hale getirildi.

Bu temel bilgilerden sonra gelin şimdi de Ödeme Sistemlerine İlişkin Temel Tanımlar‘a göz atalım.

Referanslar:

Yazar

Hakan Erdoğan

Co-founder / CEO

Ödeme Sistemlerine İlişkin Temel Bilgiler